ในเวลาที่กำลังสร้างโรงพยาบาลที่วังหลังนั้น
เป็นห้วงเวลาเดียวกับงานพระเมรุพระราชทานเพลิงศพสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้าศิริราชกกุธภัณฑ์
พร้อมพระราชโอรส พระราชธิดาและพระอรรคชายาเธอ ซึ่งสิ้นพระชนม์ต่อเนื่องในปีเดียวกันอีก ๓ พระองค์

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชดำริที่จะทรงเกื้อกูลแก่โรงพยาบาลที่จัดตั้งขึ้นใหม่
จึงโปรดเกล้าฯ ให้ใช้ไม้จริงในการก่อสร้างพระเมรุ ตลอดจนอาคารประกอบต่างๆ
ด้วยเมื่อเสร็จการแล้ว โปรดฯ ให้รื้อไปใช้ในกิจการของโรงพยาบาลที่กำลังก่อสร้างขึ้น
เพื่อจะได้เปิดรับรักษาคนไข้เป็นการสาธารณะโดยเร็ว

เมื่อการก่อสร้างแล้วเสร็จ จึงเสด็จไปทำพิธีเปิดโรงพยาบาลเมื่อวันที่ ๒๖ เมษายน พ.ศ. ๒๔๓๑
พระราชทานนามโรงพยาบาลว่า “ศิริราชพยาบาล”
และได้เริ่มให้บริการแก่ประชาชนนับแต่บัดนั้นเป็นต้นมา

ส่วนโรงเรียนแพทย์แห่งแรกของสยาม ราชแพทยาลัยเริ่มทำการสอนในอีกสองปีถัดมา